Poziom trudności Nalewka na liściach czarnej porzeczki pachnie wiosną. Ma orzeźwiający, delikatny smak czarnej porzeczki i pomimo swej słodyczy nalewka ma lekko cierpki finisz. Teraz jest najlepszy czas na zrobienie tej ciekawej, pysznej nalewki. Listkówkę możemy zmieszać z nalewką z czarnej porzeczki, wzbogacając jej smak lub . Nalewka osiąga najlepszy smak po roku dojrzewania. Przepisy na inne nalewki znajdziecie na stronie. Porcja na ok. 1¼ litra nalewki Składniki: 2 szklanki młodych, świeżo rozwiniętych liści czarnej porzeczki skórka z 1 cytryny ½ litra wódki ½ litra spirytusu 150 g cukru Sposób przygotowania: Liście czarnej porzeczki umyć i osuszyć, przełożyć do słoja i lekko ugnieść. Ściąć skórkę z cytryny, pozbawić białego podskórza, dodać do liści, zalać wódką i odstawić na tydzień w ciemne miejsce. Po tym czasie zlać nalew do butelki, zamknąć i odstawić w ciemne miejsce. Ze słoja wyjąć skórkę z cytryny, a liście zalać spirytusem i odstawić w ciemne miejsce na 4-6 tygodni. Nalew znów zlać do butelki i odstawić w ciemne miejsce. Liście zasypać cukrem, tym razem postawić w słonecznym miejscu na 7 dni, często wstrząsać słojem. Powstały syrop wymieszać z wcześniej zlanymi nalewami, przefiltrować, zabutelkować i szczelnie zamknąć. Butelki odstawić w ciemne miejsce na min. 4 miesiące. Po tym czasie nalewka na liściach czarnej porzeczki jest gotowa do spożycia. Smacznego! Inne ciekawe przepisy:
Charakterystyka czarnej porzeczki. Czarna porzeczka (z łaciny Ribes Nigrum L.) to roślina wieloletnia, zatem owocuje co roku. W optymalnych warunkach dorasta do dwóch metrów wysokości. Zarówno liście czarnej porzeczki, jak i jej kwiaty i owoce wydzielają charakterystyczny zapach. Krzew kwitnie na czerwono od kwietnia do maja.Porzeczka czarna, do prawidłowego wzrostu i plonowania wymaga dość intensywnej ochrony przed szkodnikami. Jednak trzeba pamiętać, że zwalcza się je tylko wtedy, kiedy zagrażają uprawie. W pierwszej części tego artykułu omówione zostały wielkopąkowiec porzeczkowy, przędziorek chmielowiec oraz pryszczarki. [envira-gallery id=”41383″] Przeziernik porzeczkowiec (Synanthedon tipuliformis) to motyl, długości około 12 mm, o skrzydłach rozpiętości 17-21 mm (fot. 1). Uszkodzenia powodują gąsienice — białoróżowe, z brązową głową, dorastające do 30 mm (fot. 2). Żerują one w rdzeniu najmłodszych pędów porzeczki czarnej, kolorowej, i agrestu. Uszkodzone pędy są osłabione, słabiej plonują, zwykle wcześniej zasychają (fot. 3), a także łatwo się wyłamują. Zimują gąsienice w pędach. Wiosną przepoczwarczają się w przygotowanym otworze wylotowym. Poczwarka przebija skórkę pędu i wylatuje motyl. Lot motyli rozpoczyna się zwykle w drugiej połowie maja i trwa do końca lipca, a nawet początku sierpnia. Samice składają jaja na jednorocznych pędach, w pobliżu pąków, zaś wylęgłe gąsienice wgryzają się do pędu, żerują w rdzeniu i pozostają do wiosny następnego roku. Straty w plonie są zależne od liczby uszkodzonych pędów jednorocznych, na których byłoby owocowanie w następnym roku. Coraz częściej przeziernik niszczy znaczną liczbę pędów. Zwalczanie konieczne jest na zagrożonych plantacjach. Optymalny termin najlepiej ustalić odławiając samce w pułapki feromonowe (wykres). Zabiegi zwalczające wykonuje się w okresie intensywnego lotu motyli, zwykle na początku i w połowie czerwca, oraz – jeśli jest taka potrzeba – tuż po zbiorze owoców. Niestety, zgodnie z obowiązującym programem ochrony roślin sadowniczych, do zwalczania przeziernika porzeczkowca na porzeczce czarnej w rejestrze pozostały tylko środki z grupy pyretroidów – Fastac 100 EC (0,23 l/ha) i inne zalecane także do zwalczania pryszczarka porzeczkowca pędowego. Zwykle te dwa szkodniki zwalcza się jednocześnie. Krzywik porzeczkowiaczek (Lampronia capitella) Owad dorosły to niewielki motyl, którego gąsienice wczesną wiosną, zwykle w końcu marca, w okresie nabrzmiewania i pękania pąków wgryzają się do nich. W wydrążonych otworach wejściowych widoczne są jasnozielone, gruzełkowate odchody. W tym czasie gąsienice są bardzo małe, długości około 2 mm, czerwone, z czarną głową. W miarę wzrostu gąsienice stają się zielone (fot. 4), a dorastają do około 10 mm. Wyjadają one wnętrze pąka, pozostawiając jedynie łuski zewnętrzne. Gąsienica może zniszczyć 4–7 sąsiednich pąków. W okresie kwitnienia porzeczki kończy żerowanie i przepoczwarcza się. Motyle pojawiają się w maju. Pąki uszkodzone przez krzywika zasychają powodując ogołacanie się pędów. Straty w plonie są skorelowane z liczbą uszkodzonych pąków, lokalnie krzywik niszczył nawet 50–90% pąków. Jednak na wielu plantacjach pąki nie rozwijają się także z innych powodów. Mogą to być przemarznięcia słabo wykształconych i niedożywionych pąków, po zbyt wczesnym opadnięciu liści (np. na skutek żerowania szkodników lub porażenia przez patogeny). Pąki utworzone w kątach takich liści są słabe i wiosną nie rozwijają się. Dość często przyczyną jest szara pleśń (z pąków, które nie rozwijały się izolowano zarodniki grzyba Botrytis cinerea). Zwalczanie krzywika jest konieczne tylko tam, gdzie faktycznie on występuje. Zabieg należy wykonać w okresie pękania pąków i ewentualnie powinno się powtórzyć po około 2 tygodniach, jeśli obserwuje się gąsienice szkodnika. Jednak zgodnie z aktualnym programem ochrony, do zwalczania krzywika porzeczkowiaczka można zastosować tylko preparat z grupy pyretroidów np: Sherpa 100 EC (0,375 l/ha) lub Bulldock 025 EC (0,6 l/ha). Konieczne jest dokładne pokrycie cieczą użytkową pędów, po których wędrują gąsienice. Mszyce to pluskwiaki równoskrzydłe. Mszyce powodują szkody bezpośrednie – wysysają soki roślinne, ogładzają, roślinę, wprowadzają do tkanek substancje enzymatyczne, a te wywołują deformacje wierzchołków pędów i liści (fot. 5), kwiatostanów oraz szkody pośrednie – mszyce są wektorami wirusów, powodujących choroby wirusowe, a nie ma możliwości ich zwalczania. Zapobieganie tym chorobom to zdrowy, kwalifikowany materiał nasadzeniowy, wolny od wirusów i przenoszących je szkodników, oraz systematyczna obserwacja i zwalczanie mszyc, skoczków i innych wektorów wirusów. Wiosną, przed kwitnieniem porzeczki czarnej, na dolnej stronie najmłodszych liści żeruje mszyca porzeczkowo-czyściecowa, jasnokremowa lub jasnożółta, błyszcząca, owalna, wielkości około 2 mm. Na porzeczce rozwijają się 3-4 pokolenia, a następnie przelatuje ona na żywiciela wtórnego (czyściec i jasnota), a jesienią wraca, aby złożyć jaja zimujące. Są one owalne, czarne, błyszczące, umieszczone najczęściej w kątach pąków. Uszkodzenia widoczne są na górnej stronie zasiedlonych liści porzeczki (fot. 6), są to nieregularne wybrzuszenia, zwane też galasami, deformacje i przebarwienia, koloru od żółtawego do czerwonego. Bardziej jaskrawe przebarwienia i deformacje pojawiają się wtedy, kiedy zaatakowane są najmłodsze liście. Uszkodzenie licznych liści zmniejsza asymilację, co ma wpływ na wzrost i plonowanie krzewów. Podczas kwitnienia porzeczki wierzchołki pędów zasiedla np. mszyca porzeczkowa, długości około 2 mm, granatowozielona, z jasnym nalotem woskowym (fot. 7). Żeruje na dolnej stronie najmłodszych liści i niezdrewniałych wierzchołkach pędów Uszkodzone liście i pędy zwijają się i skręcają. Wzrost pędów jest silnie zahamowany. Mszyca ta jest wektorem wirusów. Wczesną wiosną pąki, najmłodsze liście i wierzchołki pędów porzeczki są zasiedlane przez mszycę agrestowo- -mleczową. Jest ona zielona lub żółtozielona, wielkości 2,5-3 mm. Mszyca rodzi liczne larwy i szybko następuje powiększanie koloni. Rozwojowi mszyc sprzyja ciepłe i wilgotne powietrze. Późną wiosną mszyca przelatuje na mlecz, a jesienią wraca na porzeczkę. Mszyca ta może przenosić wirusy. Na porzeczce mogą występować także np. mszyca porzeczkowo-mleczowa, mszyca porzeczkowo-sałatowa, mszyca agrestowa, które wysysają soki, powodując chlorozę liści, deformację opanowanych liści i pędów. Mszyca agrestowa jest również wektorem wirusów. Zwalczanie mszyc na porzeczce wykonuje się tylko na zasiedlonych plantacjach. Lokalnie potrzebne bywa zwalczanie mszycy porzeczkowo-czyściecowej przed kwitnieniem porzeczki, a po kwitnieniu zwalczanie mszycy porzeczkowej, porzeczkowo-mleczowej i innych, żerujących na wierzchołkach. Do zwalczania mszyc przed kwitnieniem zaleca się preparat Pirimor 500 WG (0,75 kg/ha) i Actara 25 WG – 0,1 kg/ha, z zachowaniem okresu prewencji dla pszczół. Po kwitnieniu można także zastosować Calypso 480 SC (0,1–0,15 l/ha). 2, 4-7 G. Łabanowski fot. 3 B. Łabanowska
Okres dojrzewania czarnej porzeczki przypada na 24 czerwca. Jest to data popularnych imienin Jana, stąd krzew nazywany jest winogronem Świętego Jana. Charakterystyczny lekko kwaskowy smak docenili producenci win, dodając czarną porzeczkę do swoich produktów. Przykładem niech będzie Cabernet Sauvignon.Porzeczka czarna (ribes nigrum) jest to gatunek rośliny, która należy do rodziny agrestowatych, jej odmianą jest porzeczka czerwona, również znana ze swych właściwości leczniczych. 100 g porzeczki czarnej to około 260 procent dziennego zapotrzebowania na witaminę C. Owoce i liście czarnej porzeczki stosuje się powszechnie w medycynie naturalnej. W dawnych czasach był to owoc niezwykle doceniany wśród ludzi biednych, ponieważ dzięki jemu stosowano okłady na ukąszenia meszek, jak również komarów. Czarną porzeczkę warto uprawiać w ogrodzie, nie jest ona wymagającą rośliną, do jej uprawy potrzeba jedynie dużo słońca, ponieważ wtedy będzie lepiej rosła. Jest także przepustką do zdrowego i pełnowartościowego życia. Porzeczka czarna – właściwości Czarna porzeczka zawiera dużo witaminy C, B1, B2, B6, B9, D, E, K oraz P. W jej liściach zawarte są również wartości odżywcze, takie jak rutyna, flawonoidy, magnes, siarka, miedź, jak również olejki lotne. Liście czarnej porzeczki są odpowiednie na trudno gojące się rany oraz ukąszenia owadów. Substancje ta, zawarte zarówno w owocach, jak i liściach działają przeciwzapalnie, przeciwgorączkowo, oczyszczają krew, poprawiają apetyt i przemianę materii, obniżają poziom glukozy we krwi, dlatego ważne jest, aby porzeczkę czarną zażywały osoby, które mają problem z cukrzycą. Porzeczka czarna i jej liście są używane także w celu wzmocnienia organizmu, ponieważ działają moczopędnie, oczyszczająco i regulują poziom cholesterolu. Podobne działanie wykazuje też czarna aronia i czarne jagody. Przepisy na zastosowanie porzeczki czarnej Sok z porzeczki czarnej – należy dysponować dość dużym słoikiem, każdą warstwę porzeczek posypać cukrem, następnie przykryć i pozostawić na czas, aż puści soki. Sok taki możemy później rozdrabniać z wodą w celu spożycia. Szczególnie nadaje się do spożycia w okresach przeziębienia i grypy, gdy nasz układ odpornościowy jest zastosowaniem porzeczki czarnej jest napar z samych liści – liście należy rozdrobnić i gorącą wodą, następnie odstawić na około dwadzieścia minut. W ten prosty sposób napar można spożywać. Powoduje on hamowanie procesów starzenia się skóry, jak również zapobiega namnażaniu się komórek nowotworowych. Szczególnie nadaje się do stosowania przez osoby, u których w rodzinie występował rak. Zielarki polecają napar z liści porzeczki czarnej na artretyzm, gorączkę, biegunki, jak również w celu poprawienia kondycji naczyń mięśnia sercowego. Kliknij "Polub tę stronę", a będziesz na bieżąco z najnowszymi artykułami. Następną propozycją na zastosowanie czarnej porzeczki jest jej wykorzystanie podczas kąpieli – należy ususzyć jej liście zalać 30 dag liści trzema litrami gorącej wody, następnie poczekać przez około 30-40 minut aż napar się zaparzy, przecedzić i wlać do wanny. Nalewka z porzeczki czarnej – porzeczki należy opłukać w wodzie, przełożyć je do słoika i dodać wanilii, następnie zasypać cukrem i zalać alkoholem. Słoik należy zakręcić i pozostawić na miesiąc. Po upływie tego czasu wywar można przelać do butelek i konsumować. Nalewka ta jest odpowiednia dla osób podczas grypy i przeziębienia, bardzo dobrze rozgrzewa i wzmacnia organizm. Szczególne właściwości prozdrowotne zawdzięcza się głownie takimi substancją jak kwarcytyna (ma właściwości moczopędne i oczyszczające drogi moczowe), rutyna (ułatwia wchłanianie witaminy C, wzamacnia śródnabłonek naczyń krwionośnych), antocyjana (są to substancje antybakteryjne, które pomagają w zwalczaniu bakterii Uprawa porzeczki czarnej Uprawa rośliny jest dość łatwa, ważną kwestią jest dobre nasłonecznienie jej, ponieważ im więcej słońca, tym roślina lepiej rośnie. Raz na dwa lata trzeba pamiętać o przycinaniu starych pędów. Jeżeli spóźnimy się z przycięciem to zacznie się proces wegetacji porzeczki. Bardzo istotna kwestią jest nawożenie porzeczki. Możemy zastosować nawóz mineralny, jednak wtedy musimy pamiętać, że dla rośliny jest lepiej, gdy nawóz naturalny będzie stosowany przez cały czas. Szkodnikami atakującymi porzeczkę czarną jest na przykład mszyca, która atakuje jej krzewy i wysysa z rośliny soki. Kolejnym szkodnikiem jest krzywnik porzeczkowiaczek, uszkadza on pąki rośliny, odmianą odporną na tego szkodnika jest Bona. Świeże owoce wykorzystuje się także w produkcji dżemów, soków, galaretek, jak również syropów. Porzeczka czarna – uroda i zdrowie Porzeczka czarna jest zalecana przy stosowaniu diety antyrakowej, chorobach serca, stanach osłabienia, jak również przedwczesnej miażdżycy. Olejki eteryczne pobudzają apetyt, są więc polecane osobom w podeszłym wieku. Owoc czarnej porzeczki jest również stosowany, jako sok na dolegliwością jamy ustnej, kaszlu, a także kamnicy moczowej. Spożywanie porzeczek czarnych pozwala walczyć z prostatą u mężczyzn. Owoce są najlepsze zaraz po zerwaniu z krzaka, ponieważ później tracą swoje wartości odżywcze. Staramy się ich nie przechowywać dłużej niż 7 dni, ponieważ po tym czasie nie będą nadawać się do spożycia. Gdy nie dysponujemy własnym ogródkiem, uwagę należy zwrócić na to, aby porzeczka była gładka, nie miała grudek i miała jędrną skórkę. Mają dobroczynny wpływ na układ pokarmowy, ale także na włosy, zapobiegając ich wypadaniu. Melisa lekarska zalecana jest przy zaburzeniach żołądkowo-jelitowych, skurczach jelit i napięciach w obrębie jamy brzusznej. 10. Porzeczka czarna. Liście czarnej porzeczki są szczególnie chętnie zjadane przez króliki.
Strona główna / Sadownictwo / Przycinanie porzeczki czarnej. Jak i kiedy przycinać czarną porzeczkę? Przycinanie porzeczki czarnej jest jednym z najważniejszych zabiegów w uprawie tego krzewu. Celem cięcia jest pobudzenie porzeczki do produkcji młodych i silnych pędów, które obficie zaowocują. Cięcie porzeczki czarnej poprawia także jakość owoców oraz chroni krzewy przed chorobami i szkodnikami. Zobacz jak i kiedy przycinać porzeczkę czarną aby cieszyć się ładnie uformowanym i obficie plonującym krzewem! Jak i kiedy przycinać czarną porzeczkę? Kiedy przycinać porzeczkę czarną? Świeżo posadzone krzewy porzeczki czarnej przycinamy przed zimą, ponieważ porzeczka czarna ma bardzo silną zdolność ukorzeniania się późną jesienią, a nawet zimą (gdy ziemia nie jest zamarznięta). Jeżeli zdecydujemy się na przeczekanie zimy i cięcie młodych porzeczek wiosną, wykonujemy to możliwie jak najwcześniej, jeszcze przez ruszeniem wegetacji (najlepiej na przełomie lutego i marca). Tak wczesny termin przycinania jest konieczny, gdyż porzeczka czarna rozpoczyna wegetację bardzo wcześnie i charakteryzuje się szybkim rozwojem. Starsze krzewy porzeczki czarnej przycinamy regularnie od IV roku uprawy. Cięcie wykonujemy tuż po zbiorach (sierpień), jesienią (listopad) lub zimą (luty). Ostatecznym terminem cięcia porzeczek czarnych jest przedwiośnie (marzec), zanim zaczną rozwijać się pąki kwiatowe. Opóźnienie terminu cięcia kończy się zrzuceniem przez krzew pąków kwiatowych, a w konsekwencji znacznym obniżeniem plonu. Jak przycinać porzeczkę czarną? Późną jesienią, po posadzeniu krzewów porzeczki czarnej, przycinamy je bardzo krótko, tj. na 2-3 oczka nad ziemią. Zabieg ten pobudzi krzew do produkcji dużej ilości mocnych pędów. Przycięte pędy przysypujemy cienką (2-3 cm) warstwą lekkiej ziemi, aby zabezpieczyć je przez przemarznięciem. Miejsce cięcia można posmarować maścią ogrodniczą, np. Funaben 03 PA. Przez pierwsze 2-3 lata po posadzeniu porzeczka czarna nie wymaga cięcia. Usuwamy jedynie na bieżąco uszkodzone lub chore pędy. Od IV roku uprawy, po wejściu krzewów czarnej porzeczki w pełnię owocowania, corocznie wykonuje się cięcie odmładzające. Porzeczka czarna owocuje najobficiej na pędach jednorocznych i dwuletnich. Na krzewie nie powinno być pędów starszych niż trzyletnie, które są mało wartościowe, ze względu na słabe owocowanie. Zapamiętaj! Zasadą jest wycinanie czteroletnich pędów porzeczki czarnej, czyli takich które owocowały już trzy razy. Są one najgrubsze i mają ciemną korę. Nie zaleca się przycinania pozostałych pędów, ponieważ obniża to plonowanie. Przycinając porzeczkę czarną co roku wycinamy około 20% pędów. Usuwamy wszystkie pędy starsze niż trzy lata, uszkodzone oraz porażone przez choroby i szkodniki. Wycinamy również pędy pokładające się na ziemi, słabo pokryte pąkami, krzyżujące się ze sobą oraz sztywne, pionowe pędy wyrastające ze środka krzewu. Na krzewach pozostawia się 4-6 najsilniejszych pędów jednorocznych i po 3-5 dwu- i trzyletnich. Najobfitszy zbiór owoców zapewnimy sobie, jeżeli krzew będzie składał się z 15-20 sztuk pędów w wieku od jednego do trzech lat. Zbyt słabe cięcie krzewów czarnej porzeczki powoduje jego szybkie starzenie się. Pędy wycinamy nisko nad ziemią. U form piennych czarnej porzeczki zasada cięcia jest ta sama. Wszystkie pędy czteroletnie, chore i uszkodzone usuwamy tuż przy pniu. Wycinamy również wszystkie pędy, które odtykają ziemi lub rosną pionowo w górę, aby utrzymać odpowiednią formę korony. Nabierz pewności w przycinaniu roślin owocowych Jeżeli nie masz pewności jak wykonać cięcie lub po prostu boisz się to robić, pomoże Ci fantastyczna książka „Szkoła cięcia 2” poświęcona przycinaniu drzew i krzewów to druga część bestsellerowej książki „Szkoła cięcia”, w której Autorki Lucyna i Alicja Grabowskie w prosty i jasny sposób wyjaśniały tajniki cięcia roślin ozdobnych. Pierwszą książkę "Szkoła cięcia" za prosty język i wyraźne, dokładne rysunki pokochali posiadacze ogrodów w całej Polsce. Książka szybko stała się bestsellerem - 20 tysięcy sprzedanych egzemplarzy! „Szkoła Cięcia 2” sprawi, że nabierzesz pewności w przycinaniu drzew i krzewów owocowych i nauczysz się tak ciąć rośliny, aby rosły zgodnie z Twoimi oczekiwaniami oraz obficie owocowały. Po lekturze tej książki prawdopodobnie całkowicie zmieni się Twoje podejście do cięcia roślin! Przeczytaj również: Porzeczka czarna - właściwości, uprawa, odmiany Porzeczka czarna jest krzewem owocowym powszechnie uprawianym w ogrodach przydomowych i działkowych. Owoce porzeczki czarnej mają liczne właściwości zdrowotne i doskonale nadają się na przetwory. Sukces w uprawie porzeczki czarnej zależy przede wszystkim od zapewnienia roślinie odpowiednich warunków na stanowisku uprawy oraz wyborze odpowiedniej odmiany do uprawy amatorskiej. Więcej... Uprawa porzeczki Porzeczki to jedne z najbardziej popularnych krzewów owocowych, jakie uprawiane są w naszych ogrodach. Zbierane latem owoce porzeczek można wykorzystywać do przetworów, wypieków lub jeść na surowo. Wszechstronność zastosowania tych owoców sprawia, że warto jest posiadać choć kilka krzaczków porzeczki w swoim ogrodzie. Jednak zanim je posadzimy, warto jest zapoznać się z odmianami porzeczek oraz zasadami ich uprawy i pielęgnacji. Więcej... Choroby agrestu i porzeczek Choroby agrestu i choroby porzeczek co roku stwarzają ogromne problemy w uprawach tych krzewów na terenie ogrodów działkowych oraz w ogrodach przydomowych. Wszystkie krzewy porzeczki mogą być atakowane przez kilka różnych chorób liści porzeczki, a dla porzeczki czarnej i agrestu zagrożenie stanowi też mączniak amerykański. Zobacz opisy i zdjęcia jak rozpoznawać choroby agrestu i porzeczek oraz poznaj sposoby na zwalczanie tych chorób. Więcej... Opracowano na podstawie: J. Danek, Wiosenne cięcie krzewów jagodowych, Działkowiec nr 3 (679), str. 50; A. Mika, Czas na cięcie porzeczek i agrestu, Owoce Warzywa Kwiaty, Nr 6/2011. Fot.PDWj.